FONIES: AR beleving voor kids

De samenwerking tussen XR-lab en het Cinekid Festival werd met de Augmented Reality applicatie “Fonies” voor het tweede achtereenvolgende jaar voortgezet. Vorig jaar waren we in Amsterdam aanwezig met de VR beleving “Der Wanderer” in de Westergasfabriek. Daar kon de jonge bezoeker met ons door de tijd en verschillende dimensies reizen. Dit jaar stonden we met “Fonies” in het café / restaurant van bioscoop Studio K. De kids maakten toen kennis met bijzondere wezentjes genaamd Fonies.

Fonies zijn vrolijke, ondernemende en nieuwsgierige fantasiewezens. Ze wonen op een zwart / witte planeet waar geluid niet bestaat. Aangetrokken door de vrolijke geluiden van creatieve kinderen verschijnen ze door hun portalen. Ze willen van de kinderen leren hoe ze geluid kunnen maken, kunnen praten, zingen. En zo letterlijk kleur krijgen.

Doelgroep: 6-12 jaar. Richten op 8 jaar. Unisex

Lengte project: 6 weken

Device: Smartphone / Ipad / Tablet

WebXR Stand alone appicatie / AR

Seniors: Ruben Koops & Martijn Vorstenbosch

Hoe kan AR de verbeeldingskracht van kinderen stimuleren en hun fantasie aanwakkeren? Hoe maken we AR toegankelijk voor alle devices?

Voor ons was de uitdaging het creëren en ontwikkelen van een intuïtief te bedienen AR beleving voor een diverse doelgroep. De beleving moest zowel in de thuissituatie als op locatie te ervaren zijn. En een zeer belangrijke technische specificatie was dat het een WebXR (web based extended reality) stand alone applicatie zou zijn. Hierdoor hoeft er geen specifieke app gedownload te worden op de telefoon of tablet die gebruikt zou worden door de kinderen.

De seniors hebben samen een vooronderzoek gedaan zonder het eindresultaat van te voren vast te stellen. Hiermee hebben ze in kaart gebracht wat de onderzoekskaders en uitgangspunten zouden zijn. Hierbij is gekeken naar wat er al is ontwikkeld en is er gezocht naar inspiratiemateriaal om vanuit te starten. Bij de voorbereiding is ook vastgesteld wat het verloop van het werkproces zou zijn.

Na een project kick-off door Cinekid volgden er twee “sprints” van ieder twee weken. Na de eerste sprint volgde een tussenpresentatie aan de opdrachtgever. De tweede sprint is afgesloten met een usertest. Daarna waren er nog een paar dagen voor de afwerking. De eindoplevering inclusief eindpresentatie door de leads van het project vond plaats op locatie in Studio K.

Inspiratiebronnen voor het concept van de Fonies waren AR applicaties gericht op de belevingswereld van kinderen. Applicaties waardoor kinderen rechtstreeks aangesproken en uitgedaagd worden om in actie te komen. Die door de verhoudingen van de ruimtes waar je doorheen loopt en de elementen die je moet zoeken specifiek voor kinderen zijn ontworpen. Voor volwassenen is het daarom veel moeilijker om de ervaring te doorlopen dan voor kinderen. Doordat de verhoudingen op kinderhoogte zijn gemaakt, moeten volwassenen bijvoorbeeld knielen, op hun buik liggen of kruipen, terwijl kinderen zich zonder enige moeite door de augmented reality wereld kunnen bewegen.

AR belevingen apps die o.a. zijn gebruikt voor research:

- Wonderscope 

- Rupsje Nooitgenoeg

- Help mamma Paashaas! 

Vanuit de opdrachtgever was de opdracht om een AR beleving te ontwikkelen die op zoveel mogelijk verschillende devices werkt zonder daarvoor een extra app te hoeven downloaden. Dit betekende dat we twee uitgangspunten hadden om vanuit te gaan onderzoeken.

•  ‘web based’ wat inhoudt dat de AR beleving start vanuit de browser.
•  ‘stand alone’ er is geen derde partij nodig om een app te downloaden zoals bijvoorbeeld Google Play Store, een app store of Steam.

Door voor een stand alone AR beleving te kiezen hebben we ervoor gezorgd dat Fonies een eenvoudig te gebruiken beleving is. De jonge doelgroep hoeft weinig stappen te doorlopen om er mee aan de slag te gaan. Het installeren van een app is niet nodig en ook geen verdere handelingen om de beleving op te starten.

Voor het bouwen van de VR - beleving die werkt vanuit de browser hebben we de keuze gemaakt om met het open source web framework A-frame te werken. A-frame wordt onderhouden door ontwikkelaars van Supermedium en Google.

Tijdens het ontwikkelen van deze web based beleving kwamen we achter twee belangrijke zaken voor de verdere ontwikkeling:

• Het geheugen van de te bouwen web based beleving is veel beperkter in vergelijking met een standaard app. Dit hield dus in dat dat we niet teveel informatie tegelijkertijd konden verwerken en ons concept noodgedwongen hebben moeten vereenvoudigen. Zoals bijvoorbeeld de interacties met de speler (minder kleurveranderingen, kleurveranderingen niet per vlak, eenvoudigere textures) en het kiezen voor één ‘skelet’ als uitgangspunt waarop meerdere Fonies zijn opgebouwd.
• De browserinstellingen zijn bepalend voor de toestemming die je geeft voor de bediening van de web applicatie. Niet alleen om bijvoorbeeld de microfoon wel of niet te kunnen gebruiken maar ook voor het gebruik van de Gyroscoop. En deze instellingen verschillen dan ook nog per browser. Dit had invloed op de browserkeuze en zo op de vrije keuze voor het device waarop de beleving het best functioneert.

Uitgangspunt was dat de interactie van de jonge gebruiker uitgelokt zou worden door het verhaal van de beleving. Niet alleen de vormgeving moest aansluiten bij de belevingswereld van de jonge doelgroep maken maar ook de interactie die zij konden aangaan met de kleine wezentjes. Zo is het idee ontstaan dat de kinderen de Fonies iets kunnen leren en dat deze wezentjes zich daardoor ontwikkelen. Dit “groeiproces” hebben we in een verhaal omgezet passend bij de kern waar het bij het Cinekid festival om draait: Film.

Zoals film in de loop van de geschiedenis is getransformeerd van bewegende zwart / wit plaatjes zonder geluid naar een overweldigende immersieve beleving van kleur en sounddesign. Zo transformeren de Fonies door de interactie met de kinderen van niet sprekende zwart / wit wezentjes naar dansende, kleurrijke en pratende vriendjes.

Voor de stijl van de game had de opdrachtgever al wat referentiemateriaal laten zien. De Fonies (onze fantasiewezentjes) moesten voelen alsof ze niet uit deze wereld komen en ze mochten niet eng zijn.

Voor het kleurenpalet is gekozen voor vrolijke, niet te natuurlijke kleuren. Dit hebben we gedaan om de exotische afkomst van de Fonies te benadrukken. Na het vaststellen van de uiteindelijke 2d schetsen, zijn de Fonies uitgewerkt in 3d.

Bij het ontwerp van het logo is een cartoony lettertype gebruikt met dezelfde kleuren als die van de Fonies. Omdat de Fonies van zwart-wit, naar kleur gaan, is dit ook in het logo verwerkt. Verder zijn er elementen vanuit de ruimte toegevoegd, zoals planeten en sterren. En zijn er visuele verwijzingen gemaakt naar film, de strepen in de letters en het klapbord. Al met al een logo dat kids aanspreekt.

Voor de applicatie zijn dezelfde kleuren en lettertype gebruikt. De knoppen zijn groot en duidelijk gemaakt, zodat deze voor kinderen goed te herkennen zijn.

Het uiteindelijke prototype van Fonies stond op het Cinekid Festival 2020 in Studio/K te Amsterdam. Door de QR code te scannen kom je in de webXR wereld, waar je de marker moet scannen. Uit het niets verschijnt de Fonie die aan deze marker gekoppeld is. Door te praten met de Fonie, verandert deze van kleur. En door op de Fonie te klikken, zwaait hij soms!

Volg deze handleiding en ontmoet de Fonies.

De markers kun je hier te downloaden.